در مقالات پیشین وب سایت استودیو معماری فرحو درباره معماری سبز، معماری پایدار و معماری اکوتک صحبت کردیم. هر سه این موارد درباره ارتباط معماری و ...
مطالعه بیشتربا سلام خدمت مخاطبین محترم استودیو معماری فرحو. با یک مطالب متفاوت در زمینه همه گیری ویروس کرونا و تاثیر آن بر معماری در خدمت شما هستیم. همانطور که میدانید ویروس منحوس کرونا ۲ سال است که کره زمین را درگیر خود کرده است و به جرات میتوان گفت همه جوانب زندگی انسانها را تحت تاثیر قرار داده است. تابستان دو سال پیش هیچ کس فکر نمیکرد که چنین بیماری عجیب و غریبی جهان را فرا بگیرد و همه چیز را تحت شعاع خود قرار دهد. کرونا آمد و جهان را درگیر کرد اما انسانها باید به زندگی خود ادامه میدادند و برای مقابله با این ویروس چارهای میاندیشیدند چراکه نمیتوانستند زندگی خود را رها کنند و ببینند سرانجام این ویروس چه میشود. بنابراین انسانها تصمیم گرفتند با این ویروس مقابله کنند و راهکارهای مختلفی ارائه شد که یکی از مهم ترین آنها فاصله گذاری و پوشیدن ماسک بود. اما کرونا چه ارتباطی با معماری و فضاهای داخلی دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این موضوع با شما صحبت کنیم.
ارتباط معماری و Covid19
ویروس کرونا به عقیده بسیاری از پزشکان و ویروس شناسان جهان، مسریترین ویروسی است که بشر تاکنون به خود دیده است. این ویروس به شدت واگیر است و بین انسانها منتقل میشود. اولین راهکاری که توسط کارشناسان جهانی برای مبارزه با کرونا ارائه شد، فاصله گذاری اجتماعی و تهویه در فضاهای بسته بود. خیلی زود مشخص شد که انتقال این ویروس در فضاهای بسته چندین برابر فضاهای باز است و باید برای این دست فضاها چارهای اندیشید. حال تصور کنید که انسانها بیشترین تایم زندگی خود را در فضاهای بستهای مانند منزل یا محل کار میگذرانند.
خیلی زود فاصله گذاری اجتماعی به محل کار افراد وارد شد. کارمندان مجبور بودند فاصله خود را با نفر کناری خود افزایش دهند، ماسک بزنند و به تهویه محل کارشان دقت داشته باشند. پس از این موضوع پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که کارفرمایان باید تعدادی از کارمندان خود را دورکار کنند تا مابقی افراد بتوانند در فضای قبلی دفتر کار فعالیت داشته باشند. تعداد زیادی از کارمندان جهان به دورکاری رفتند و دفتر کارشان به خانه شان منتقل شد و چیدمان دفاتر کار تغییرات بسیاری را کرد. در این مدت اگر کارفرمایی قصد داشت تا دفتر جدیدی را طراحی و آماده کند دیگر نمیتوانست مثل گذشته عمل کند. کرونا باعث شده بود همه چیز حتی معماری هم تغییر کند. اینجا بود که به نوعی کرونا وارد طراحی داخلی و معماری شد. پس از این مقدمه که کمی هم طولانی بود قصد داریم به تاثیری که کرونا بر معماری گذاشته بپردازیم و نکاتی را در مورد طراحی داخلی در دوران کرونا خدمت شما عرض کنیم.

طراحی داخلی و معماری در دوران کرونا
ما هم اکنون در لحظهای زندگی میکنیم که دنیا به واسطه یک ویروس متحول شده است. فضاهای داخلی از مهمترین فضاهایی هستند که دستخوش تغییرات بسیاری شدهاند. مهم ترین فضاهای داخلی در زندگی انسانها منزل و محل کار هستند که در این دوران دستخوش تغییرات گستردهای شدهاند. ابتدا از فضاهای اداری شروع میکنیم چرا که ما انسانها زمان بسیاری از زندگی خود را در محل کار خود میگذرانیم.
کرونا و طراحی داخلی فضاهای اداری
برای مقابله با ویروس کرونا طراحی ساختمانها به سمتی پیش میرود که راه های انتقال این ویروس را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. به طور مثال تهویه مناسب هوا یکی از مهمترین راههای جلوگیری از انتقال این ویروس است. هر چه تعداد پنجرهها بیشتر باشد تهویه هوا بهتر انجام میشود و روند انتقال ویروس کندتر میشود. همچنین گردش جریان هوا در دفاتر نیز اهمیت بالایی دارد. به طور مثال طراحی فضاها و خصوصا جداکنندهها باید به صورتی انجام شود که چیزی مانع این گردش نشود. از این موارد که بگذریم، در ادامه مطلب قصد داریم چند مورد از تغییرات معماری داخلی و به دنبال آن تغییرات دیگر را که به نوعی با معماری و طراحی داخلی در ارتباط هستند خدمت شما ارائه دهیم:
محدود کردن سطوحی که کارمندان در طول روز لمس میکنند
یکی از راههای انتقال ویروس کرونا طبق گفته پژوهشگران، انتقال از طریق سطوح بود که البته امروز که در حال نگارش این مطلب هستیم این موضوع به گفته این افراد منتفی است و این ویروس از طریق سطوح منتقل نمیشود اما از آنجایی که هنوز بسیاری به این موضوع اعتقاد دارند میخواهیم راههایی که میتوان انتقال این ویروس را از طریق سطوح محدود کرد خدمت شما معرفی کنیم.
یکی از المانهایی که در دکوراسیون داخلی وجود دارد، دربها هستند. افراد معمولا برای باز و بسته کردن درب از دستگیرهها استفاده میکنند که میتواند راهی برای انتقال این ویروس باشد. راه حل در این مورد، این بود که دستگیره از دربها حذف شود و دربها بصورت اتوماتیک یا با فشردن یک پدال باز و بسته شوند.
یکی دیگر از راههای انتقال ویرویی کلیدهای برق اتاقها و سرویسهای بهداشتی هستند. راهکار این است که در زمان طراحی سیستم چراغها برای این فضاها چراغهای سنسوری در نظر گرفته شود تا میزان لمس دست به حداقل برسد.
همچنین یکی دیگر از نقاطی که کارمندان با لمس دست خود از آن استفاده میکنند شیر روشویی و مایع شستشوی دست است. بهتر است این دو وسیله نیز به نوع سنسوری مجهز شوند تا میزان لمس دست باز هم کمتر شود.

گرایش به تکنولوژیهای جدید در طراحی داخلی
پس از پیدایش کرونا و دورکاری کردن بسیاری از کارمندان شرکتها نیاز به تکنولوژیهای روز که ارتباطات غیر حضوری را تسهیل میکند بیش از پیش احساس میشود. بنابراین طراحان معماری باید فضاهای اداری را طوری طراحی کنند که پذیرای فناوریهای همکاری و کار از راه دور باشد.
به طور مثال تعبیه فضاهایی با تکنولوژی بالا برای برقراری ویدیو کنفرانس اهمیت بالایی دارد. با استفاده از ویدیو کنفرانس میتوان جلسات داخلی را برقرار کرد و تماس بین کارمندان و روسا را سهولت بخشید. بنابراین معماران داخلی باید زیرساختها و فاکتورهای لازم را برای هوشمند کردن فضاها در نظر بگیرند.
بنابراین اگر قرار است کارمندان بصورت دورکار فعالیت کنند یا اگر نیاز است تا با کارمندان شرکتهای دیگر بصورت دورکار همکاری داشت یکی از مهم ترین امور بالا بردن تکنولوژی دفاتر کار است و به دنبال آن باید طراحی فضاها تغییر کند تا بتوان از این تکنولوژیها به نحو احسن استفاده کرد.
استفاده از مبلمان مناسب در طراحی داخی
اگر قرار است تعدادی یا همه کارمندان شما در زمان همهگیری کرونا در شرکت فعالیت داشته باشند بهتر است مبلمانی را برای این فضا طراحی کنید که نظافت آن آسان باشد. حفظ سلامتی کارمندان در چنین برهههایی از زمان بسیار مهم است و باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. همچنین باید مبلمان به شکلی طراحی شود که فاصله گذاری اجتماعی نیز در آن رعایت شود. بدین معنا که مبلمان به شکلی باشد که افراد با فواصل کافی از هم بنشینند و بین آنها فضای خالی به میزان لازم وجود داشته باشد.

فضای اداری باید همیشه تمیز باشد
در این مقوله هم باز پای مبلمان به میان میآید. سعی کنید مبلمان را طوری طراحی کنید که نظافت آن برای نظافتچی راحت باشد چرا که هرچه فضاهای داخلی تمیزتر باشند امکان انتقال ویروس کاهش پیدا میکند و خیال شما و کارمندان راحت است. توصیه میشود در زمان همه گیری کرونا از مبلمانی استفاده شود که تراکم خیلی بالا نداشته باشد، سنگین نباشد و پوشش سطوح آنها از نوعی نباشد که ویروس یا میکروب را به خود جذب میکند.
تعبیه دستگاه ضدعفونی کننده هوا
همانطور که گفته شد یکی از راههایی که میتوان انتقال این ویروس را به حداقل رساند این است که هوای فضا را ضدعفونی یا تسویه کرد. همچنین میتوان با جریان دادن به هوای راکد در این فضاها باعث حرکت ویروس شد و از انتقال آن تا حدی جلوگیری کرد. یکی از راههایی که میتوان هوا را ضدعفونی کرد استفاده از دستگاههای ضدعفونی کننده هواست. طراحان داخلی میبایست در زمان طراحی فضای داخلی در نقاطی که لازم است این دستگاهها را تعبیه کنند تا ضدعفونی شدن هوا به میزان مناسب انجام شود. این کار انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر را سختتر میکند.

فضاهای عبور و مرور را از محل نشستن افراد دور کنید
فرض کنید فردی از بین کارمندان شما به کرونا مبتلا شده است اما علائمی ندارد و نمیداند که ناقل این ویروس است. اولین گزینهای که باید برای همه رعایت شود این است که طراح در فاصله گذاری محل نشستن کارمندان فواصل بیشتری را در نظر بگیرد. از این موضوع که بگذریم فضاهای عبور و مرور باید به نحوی طراحی شوند که از محل نشستن افراد دیگر دور باشد. یعنی اگر فرد مبتلا خواست به دستشویی برود مسیر عبور او را طوری طراحی کنیم که از میان افراد دیگر نگذرد تا آنها را نیز مبتلا کند. به این موضوع باید اهمیت ویژه داده شود.
تعبیه ایستگاه های ضدعفونی دست
توصیه این است که طراح داخلی در فضاهای مناسب ایستگاههای ضدعفونی دست در نظر بگیرد و با علائم مختلف ضدعفونی کردن دست را به یاد کارمندان بیندازد. برای ایستگاههای ضدعفونی دست میتوان دستگاههایی را تعبیه کرد که با فشردن پدال یا با سنسور چشمی کار میکنند و نیازی به دخالت دست نیست.

تعبیه تهویه مناسب برای سرویسهای بهداشتی
خوب به تازگی اثبات شده است که کرونا یک ویروس تنفسی است و از طریق هوا منتقل میشود بنابراین فضاهای بسته خطرناکترین فضاها برای انتقال ویروس هستند. از مهم ترین و شاید خطرناکترین فضاها برای انتقال این ویروس، سرویسهای بهداشتی هستند. سرویسهای بهداشتی به دلیل اینکه عموما تهویه مناسب ندارند و حرکت هوا در داخل آنها کم است میتوانند یکی از راههای مهم انتقال ویروس باشند. حال باید چه کرد؟
توصیه این است که طراح داخلی در زمان طراحی فضاهای اداری، سرویسهای بهداشتی را طوری در فضا جانمایی کند که حتما به پنجره دسترسی داشته باشد و علاوه بر این موضوع حتما برای آن تهویه مصنوعی مناسب نیز تعبیه کند تا امکان انتقال ویروس در این فضا نیز به حداقل برسد.

دیوارها را تا حد ممکن حذف کنید
پیرو صحبت قبلی ما در این خصوص که خطرناک ترین فضاها برای انتقال ویروس کرونا فضاهای بسته داخلی هستند راهکاری که میتوان برای کاهش میزان انتقال ویروس کرونا ارائه داد این است که تا حد ممکن دیوارها را حذف و فضا را بازتر کنیم. توصیه این است که در این دوران هرچه بیشتر به سمت Open Office برویم بهتر است. فضا هرچه بازتر باشد هوا بهتر جریان پیدا میکند و با استفاده از تهویههای مصنوعی نیز میتوان قدرت بیشتری به تهویه بخشید تا ویروس کمتر انتقال پیدا کند.
فضای ناهار خوری را تغییر دهید
یکی دیگر از فضاهایی که میتواند به انتقال ویروس کرونا کمک کند فضای ناهارخوری است. در زمان فعالیت معمولی کارمندان عموما ماسک میزنند و همین موضوع باعث میشود که میزان انتقال کمتر باشد اما فرض کنید زمانی که ۵ کارمند قرار است در یک اتاق ناهار بخورند چه اتفاقی خواهد افتاد. خصوصا اگر فضای ناهارخوری کوچک باشد و زمان هم در پیک زمان ناهار خوردن کارمندان باشد.
توصیه به طراحان داخلی این است که فضاهای غذاخوری را تا حد ممکن بزرگ طراحی کنند به طوری که فضای زیادی در اختیار کارمندان باشد تا در زمان میل کردن ناهار یا شام خود فاصله کافی با فرد کناری خود داشته باشند. این کار به کاهش میزان انتقال کمک بهسزایی میکند.
علاوه بر موارد یاد شده بهتر است جانمایی ناهارخوری طوری باشد که هم تهویه طبیعی داشته باشد و هم از تهویه مصنوعی بهره ببرد. به این شکل میتوان محیطی ایمن را برای صرف غذا توسط کارمندان ایجاد کرد که بسیار مهم است.
خوب امید است تا به اینجا از مطالعه مطلب تاثیر ” Covid19 بر طراحی داخلی و معماری۱ “ لذت برده باشید. به دلیل اینکه تاثیر کرونا بر معماری مطلب بسیار گستردهای است در این مطلب سعی کردیم تا به تاثیر کووید۱۹ به معماری و طراحی داخلی فضاهای کار بپردازیم. لطفا پس از مطالعه این مطلب، مقاله ” تاثیر Covid19 بر طراحی داخلی و معماری ۲ ” را نیز مطالعه بفرمایید.